İbni arabi'nin sözüdür.
Bir kimse nefsini terbiye edip erimeyi başarırsa ölmeden önce ölmüş gibi olur ve fenafillaha erer. Yani Allah'ta yok olur. Bu nefs mertebelerinin sonuncusudur. Bu halde kişide irade kalmaz ve aciz bir duruma gelir. Eriyip hiç olmuştur. Hiçbirşey için arzusu isteği kalmamıştır. Dünyalık bir yana cenneti dahi istemeyecek durumdadır. Kendinden, dünyadan ve ahiretten geçmiştir. Bunun Matematik değeri "0" dır ve hiçliktir. Etkisizlik halidir.
"ölüm gelip çatmadan evvel, şehvani ve nefsani hislerinizi terk etmek suretiyle bir nevi ölünüz."
hadis
Bu hiçlik halinde belli bir süre kaldıktan sonra allah onu kendi iradesiyle ayağa kaldırır. Bu allahla dirilmedir. Buna Bekabillah denir. Allah onu kendi iradesiyle diriltir. Burada yok olmuş kul allah ile yeniden varolma haline geçer. Bu yüzden bekabillahtaki Matematik değer "1"dir ve bu yokluktur.
Allahla harekete geçmektir. Kul yokluk halindedir, hareketi ise allahtandır.
bana yaklaşanlar kendilerine farz kıldığım ibadetlerin edasında olduğu kadar, hiçbir şeyde bana yaklaşamazlar... Gerçekten bir kul, bana nafilelerle de yaklaşır...Böylece, bana yaklaşanı severim...Sevince de, kulağı olurum... eli olurum... dili olurum...Böyle ki oldum: Benimle işitir... benimle görür... benimle konuşur... benimle tutar... benimle yürür..
Kudsihadis
Sonra yüzümle onlara yönelirim. Yüzümle yöneldiğim kimseye neyi vermek istediğimi herhangi bir insanın bileceğini mi sandınız. Onlara ilk vereceğim şey nuru kalplerine akıtmaktır. İşte o zaman ben onlardan haber verdiğim gibi onlarda benden haber verirler.
Kudsi hadis
Bekabillaha erişen kul nefsinin ve şeytanın kötülüklerinden kurtulur. O artık allahın iradesiyle hareket eder. Velayet makamına ermiştir ve artık emirlere bağlıdır. Burası yolun sonudur.
Bir kimse kendi hakikatine arif olursa, o artık hiçbir itikat ile kayıtlı olmaz.
İbni arabi.
Hızır as. Buna örnek olarak gösterilebilir. Hızır hiçbir işi kendi görüşüyle yapmaz. Emirle hareket eder. Onu kuşatan bir ilimle klavuzlanmıştır..
"özünü kavramaya kuşatıcı olamadığın şeye nasıl sabredebilirsin?"
kehf68
Musa as. dahi bu ilmi kavrayamamıştır.
Dedi ki: "İşte bu, benimle senin aranda ayrılma zamanımız. Sana, üzerinde sabır göstermeye güç yetiremeyeceğin bir yorumu haber vereceğim.
Gemi, denizde çalışan yoksullarındı, onu kusurlu yapmak istedim, çünkü ilerilerinde, her gemiyi zorbalıkla ele geçiren bir kral vardı.
çocuğa gelince, onun anne ve babası mü'min kimselerdi. Bundan dolayı, onun kendilerine azgınlık ve inkar zorunu kullanmasından endişe edip-korktuk.
Böylece, onlara Rablerinin ondan temiz olmak bakımından daha hayırlısı, merhamet bakımından da daha yakın olanını vermesini diledik."
Duvar ise, şehirde iki öksüz çocuğundu, altında onlara ait bir define vardı; babaları salih biriydi. Rabbin diledi ki, onlar erginlik çağına erişsinler ve kendi definelerini çıkarsınlar; bu, Rabbinden bir rahmettir. Bunları ben, kendi işim, özel görüşüm olarak yapmadım.
İşte, senin sabır göstermeye güç yetiremediğin şeylerin yorumu.
Kehf 78-82
Hızır normalde insanlar tarafından kabul edilemez işler yapar. Hepsinin bir hikmeti vardır. Emirle hareket ettiği için belli durumlarda şeriatin dışına çıkar. Cinayet dahi işler. Ama bunlardan mazurdur çünkü hepsi allahın emridir.
özünü bilen özürden kurtulur.
Hacı Bektaş Veli.
Arif için din yoktur'un anlamı budur.